Θεραπεία στυτικής δυσλειτουργίας: Χάπια, ψυχοθεραπεία ή ενδοπεϊκές ενέσεις;

Οι άνδρες που επισκέπτονται ειδικούς για προβλήματα στύσης έχουν συχνά την εντύπωση ότι αυτά αντιμετωπίζονται συντηρητικά με τρεις εναλλακτικές μεθόδους: τα γνωστά χάπια για τη στύση (Viagra, Cialis, Levitra, Spedra), την ψυχολογική θεραπεία και τις ενδοπεϊκές ενέσεις. Η προσέγγιση αυτή μοιάζει, καταρχήν σωστή, αλλά αρκετά απλουστευτική και συχνά αποδίδεται στην προσωπική προτίμηση ή εμπειρία του κάθε ειδικού ως προς την επιλογή της μεθόδου. Στην πραγματικότητα όμως οι ενδείξεις για κάθε μορφή θεραπείας είναι ξεκάθαρες και βασίζονται σε πολύ συγκεκριμένα επιστημονικά δεδομένα και παρατηρήσεις.

Πριν αναφερθούμε σ’ αυτές είναι καλό να θυμίσουμε ότι η πλειονότητα των ειδικών έχει αποδεχτεί την τελευταία δεκαετία την ψυχολογική αιτιολογία των διαταραχών της στύσης, στη συντριπτική πλειοψηφία των υγιών ανδρών ηλικίας μέχρι εξήντα χρόνων. Αντίθετα, άνδρες με σοβαρά προβλήματα υγείας, πολυφαρμακία και μεγαλύτερη ηλικία έχουν σαφώς μεγαλύτερη πιθανότητα οργανικών ή μικτών αιτιών στυτικής δυσλειτουργίας.

Ένα άλλο κρίσιμο διαγνωστικό κριτήριο είναι η διερεύνηση του ψυχολογικού παράγοντα ως προς τη βαρύτητα ή τη σοβαρότητά του, με την έννοια ότι διαφορετικά αντιμετωπίζεται ένα άγχος επίδοσης ή ένα πρόβλημα χαμηλής αυτοεκτίμησης ως προς τον ανδρισμό του ενδιαφερομένου, που επιβαρύνεται και από προβλήματα σχέσης.

Μη ξεχνάμε ότι η σωστή αξιολόγηση του ψυχολογικού παράγοντα είναι σχετικά πρόσφατη δυνατότητα της Σεξολογίας. Μέχρι πριν λίγα χρόνια η εκτίμηση γινόταν συνήθως με απλοϊκά ερωτηματολόγια, ανεπαρκή για ασφαλή διάγνωση.

Ένα άλλο λεπτό αλλά ιδιαίτερα σημαντικό στοιχείο είναι η κατανόηση της έννοιας της θεραπείας. Θεραπεία με την αυστηρή έννοια του όρου είναι η αποκατάσταση του προβλήματος στύσης μετά από θεραπευτική διαδικασία συγκεκριμένης διάρκειας, χωρίς υποτροπή του προβλήματος. Όμως θεραπεία είναι και η δια βίου χρησιμοποίηση θεραπευτικού μέσου, προκειμένου να πετυχαίνουμε μία στύση. Ανάλογες, διά βίου, θεραπείες είναι της υπέρτασης ή του διαβήτη. Άρα λοιπόν ο κάθε ενδιαφερόμενος και ο κάθε ειδικός θα πρέπει να προσδιορίζει την έννοια της θεραπείας που υπονοεί.

Όσον αφορά στην επιλογή θεραπευτικής μεθόδου θα πρέπει να θυμίσουμε ότι στην Ιατρική ισχύει ο κανόνας, να ξεκινάμε τη θεραπεία από την απλούστερη μορφή της, δίνοντας προτεραιότητα στις μη επεμβατικές μεθόδους. Με βάση αυτή τη λογική, οι ενδοπεϊκές ενέσεις δε μπορούν να είναι η πρώτη θεραπεία επιλογής, εκτός αν έχουμε πειστεί ότι οι θεραπείες με χάπια δε θα βοηθήσουν.

Είναι, επίσης, λογικό να λαμβάνεται σοβαρά υπόψη το αίτιο – ψυχολογικό ή οργανικό – προκειμένου να επιλεγεί θεραπεία. Ψυχολογικής αιτιολογίας προβλήματα στύσης καλό είναι να αντιμετωπίζονται καταρχήν με σύντομη ψυχολογική θεραπεία. Με αυτό τον τρόπο αποφεύγονται οι υποτροπές του προβλήματος στο μέλλον, που είναι αρκετά συχνές.

Όσον αφορά τη χρήση των χαπιών για τη στύση έχουν κανόνες θεραπευτικούς, έτσι που το θεραπευτικό αποτέλεσμα συχνά εξαρτάται από τη σωστή επιλογή του χαπιού, της δόσης και του τρόπου λήψης. Οι σωστοί κανόνες είναι αυτοί που ανεβάζουν την αποτελεσματικότητά τους στο 80% περίπου, έναντι 50% όταν η χρήση τους γίνεται με λάθος τρόπο.

Ζήσης Παπαθανασίου

Επ. Καθηγητής Γυναικολογίας, Σεξολόγος

Διευθυντής Ελληνικού Σεξολογικού Ινστιτούτου