Θεραπεύονται οι σεξουαλικές δυσλειτουργίες;

Η σεξουαλική δυσλειτουργία δεν είναι τίποτε άλλο από ένα μπλοκάρισμα σε μια από τις φάσεις της σεξουαλικής λειτουργίας ή στην ομαλή ροή και αλληλοδιαδοχή αυτών των φάσεων. Το αποτέλεσμα είναι η μη ολοκλήρωση της σεξουαλικής επαφής ή η αποτυχία στη σεξουαλική ικανοποίηση και ευχαρίστηση.

Είναι φανερό ότι η έννοια της σεξουαλικής δυσλειτουργίας εμπεριέχει και μια υποκειμενική εκτίμηση, που πολλές φορές είναι δύσκολο να μετρηθεί ή να υπολογιστεί.. Αυτό άλλωστε που κάποιος περιγράφει ως «καλό σεξ» μπορεί για κάποιον άλλο ή για τη σύντροφο να θεωρηθεί μέτριο, απαράδεκτο ή απλά μη ικανοποιητικό.

Αξίζει επίσης να τονιστεί ότι το σεξ μπορεί να είναι προβληματικό χωρίς να τίθεται θέμα σεξουαλικής δυσλειτουργίας. Το φτωχό ερωτικό παιχνίδι, η έλλειψη προκαταρκτικών, η πολύ μικρή διάρκεια, οι αραιές ή σπάνιες ερωτικές επαφές αποτελούν επίσης προβλήματα στο σεξ που δεν εντάσσονται υποχρεωτικά στις σεξουαλικές δυσλειτουργίες.

Η πρόοδος της σεξολογίας τα τελευταία είκοσι χρόνια υπήρξε ραγδαία και εντυπωσιακή τόσο σε επίπεδο διάγνωσης όσο και σε επίπεδο θεραπευτικής αντιμετώπισης των σεξουαλικών δυσλειτουργιών. Πρόοδος θα πρέπει να θεωρηθεί και η εξειδίκευση και η απλούστευση των θεραπειών, η συντόμευση του χρόνου θεραπείας και τέλος η βελτίωση του θεραπευτικού αποτελέσματος.

Η έννοια της θεραπείας αξίζει επίσης να σχολιαστεί περισσότερο. Είναι μια διαδικασία μέσα από την οποία το πρόβλημα λύνεται για πάντα; Αντιμετωπίζεται προσωρινά με κίνδυνο υποτροπής; Απαιτείται συνεχώς λήψη φαρμάκου για να λειτουργούμε ικανοποιητικά; Απαιτείται λήψη φαρμάκου κάθε φορά που κάνουμε σεξ;

Πολλοί άνθρωποι κυρίως άνδρες προσπαθούν να λύσουν «μαγικά» ένα χρόνιο πρόβλημα στο σεξ με την ευκαιρία μιας καινούργιας σχέσης. Ζητούν βοήθεια επειγόντως, φορτίζονται με έντονο άγχος επίδοσης και αποτυχίας και μπαίνουν εύκολα στη λογική ότι δεν υπάρχει λύση για το πρόβλημά τους. Οι θεραπείες στο σεξ δεν λειτουργούν πάντα «πυροσβεστικά» και ο χρόνος θεραπείας δεν μπορεί πάντα να συμπιέζεται σε λίγες ώρες ή λίγα εικοσιτετράωρα.

Στυτική δυσλειτουργία

Η ανακάλυψη των χαπιών για τη στύση τα τελευταία χρόνια ανέτρεψε τα θεραπευτικά δεδομένα και έδωσε την ευκαιρία σε εκατομμύρια άνδρες σε όλο τον κόσμο να απολαμβάνουν το σεξ. Μετά τις πρώτες επιφυλάξεις και την κινδυνολογία σχετικά με παρενέργειες και κινδύνους θανάτου, η χρήση τους πέρασε σε όριο ανεξέλεγκτο, όπως απλά δοκιμάζουμε ένα σπάνιο πιάτο σ΄ ένα εστιατόριο ή ένα κρασί καινούργιας σοδιάς. Όμως το μυστικό της χρήσης τους βρίσκεται στη σωστή επιλογή φαρμάκου, τη σωστή δόση και το σωστό τρόπο λήψης.

Πολλοί άνδρες φτάνουν στους ειδικούς έχοντας ήδη χρησιμοποιήσει και απορρίψει και τα τρία γνωστά φάρμακα!

Η χρήση ενδοπεϊκών ενέσεων, ανεξάρτητα από τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματά τους είναι και θέμα κουλτούρας του κάθε λαού. Έτσι στις Ηνωμένες Πολιτείες αποτελούν πρώτη επιλογή για πολλούς ειδικούς, ενώ στην Ευρώπη οι θεραπευτικές αρχές είναι περισσότερο παραδοσιακές. Αρχίζουμε δηλαδή από τις απλές θεραπείες και αν το αποτέλεσμα δεν μας ικανοποιεί προχωρούμε στις πιο σύνθετες. Προτιμάμε τις μη επεμβατικές μεθόδους και επί αποτυχίας καταλήγουμε στις επεμβατικές.

Οι χειρουργικές επεμβάσεις για προβλήματα στύσης βελτιώθηκαν σημαντικά τα τελευταία χρόνια. Αποτελούν ρεαλιστική λύση, όταν οι άλλες θεραπείες αποτυγχάνουν. Πρόβλημα παραμένει η εφαρμογή τους σε άνδρες με σοβαρά ψυχολογικά προβλήματα. Σε αυτούς η χειρουργική επέμβαση δεν μπορεί να λύσει τα θέματα χαμηλής αυτοεκτίμησης και τον φόβο αποτυχίας. Δύσκολα επίσης θα βοηθήσει έναν άνδρα να γίνει πιο διεκδικητικός στο σεξ και τη σχέση.

Σε πολύ γενικές γραμμές πάντως η πιθανότητα αποκατάστασης ενός προβλήματος στύσης φτάνει στις μέρες μας το 85 έως 90%. Αν μάλιστα συμπεριλάβουμε στις θεραπευτικές λύσεις και τις χειρουργικές επεμβάσεις, τότε το ποσοστό επιτυχίας πλησιάζει το 100%.

Πρόωρη εκσπερμάτιση

Η σεξοθεραπεία ζεύγους έχει καθιερωθεί εδώ και πολλά χρόνια ως λύση επιλογής. Πρόκειται για ασκήσεις που υποδεικνύονται στο ζευγάρι από ειδικό ψυχολόγο-σεξοθεραπευτή και στις οποίες το ζευγάρι δοκιμάζει στο χώρο του επόμενο δεκαπενθήμερο. Συνήθως απαιτούνται 4 έως 6 συναντήσεις με τον ειδικό, κάθε 15 ή 20 ημέρες.

Το ποσοστό μόνιμης θεραπείας της πρόωρης εκσπερμάτισης με σεξοθεραπεία ζεύγους είναι 95%. Αντίθετα, οι θεραπείες με φάρμακα δίνουν πολύ φτωχότερα αποτελέσματα, της τάξης του 40 έως 50%. Παρόλα αυτά, πολλοί άνδρες στις μέρες μας προσπαθούν να ξεπεράσουν την πρόωρη εκσπερμάτιση με τοπικές αλοιφές αναισθητικών, που μειώνουν την αισθητικότητα και κινδυνεύουν να αναισθητοποιήσουν το πέος ή και τον κόλπο της γυναίκας...

Προβλήματα ερωτικής επιθυμίας

Στον άνδρα τα προβλήματα ερωτικής επιθυμίας είναι συνήθως αποτέλεσμα προβλήματος στύσης ή πρόωρης εκσπερμάτισης. Σπανιότερα οφείλονται σε προβλήματα σχέσης, σοβαρά ψυχολογικά ή οργανικά αίτια.

Το ποσοστό επιτυχούς θεραπείας κυμαίνεται από 40 έως 95%, ανάλογα με το αίτιο που την προκαλεί.

Στη γυναίκα η έλλειψη ερωτικής επιθυμίας έχει βαθύτερα και περισσότερο πολύπλοκα ψυχολογικά και συναισθηματικά αίτια. Η πιθανότητα οργανικού, κυρίως ορμονικού αιτίου, είναι περιορισμένη. Εφαρμόζονται διάφοροι τύποι ψυχολογικών θεραπειών με καλό αποτέλεσμα που ποικίλλει από 60 έως 90%, ανάλογα με τα αίτια.

Έλλειψη οργασμού στη γυναίκα

Το ποσοστό των ενηλίκων γυναικών που δεν έχει βιώσει ποτέ οργασμό είναι περίπου 10%, ενώ ένα άλλο 10% έχουν πολύ δύσκολα ή σπάνια οργασμό.

Τα αίτια της γυναικείας ανοργασμίας είναι ψυχολογικά ή και μαθησιακά.

Το ποσοστό επιτυχούς θεραπείας με ειδικού τύπου ψυχοθεραπεία ή σεξοθεραπεία κυμαίνεται από 60 έως 95%, ανάλογα με το αίτιο και τις γενικότερες προϋποθέσεις.

Ζήσης Παπαθανασίου

Επ. Καθηγητής Γυναικολογίας, Σεξολόγος

Διευθυντής Ελληνικού Σεξολογικού Ινστιτούτου