Ισοτιμία στην ερωτική σχέση. Μύθος ή αλήθεια;

Υπάρχει ένα "εσωτερικό" ανέκδοτο σε μας τους ψυχολόγους που λέει ότι αυτός που δεν θα κλείσει μάτι το πρώτο βράδυ, που το ζευγάρι θα κοιμηθεί μαζί, είναι αυτός που θα "υποφέρει" περισσότερο αργότερα στη σχέση! Με άλλα λόγια το περισσότερο συναίσθημα και ενδιαφέρον, αλλά και ο μεγαλύτερος θαυμασμός κάνουν τους ανθρώπους να ζουν σε συνθήκες υποταγής στην ερωτική σχέση.

Η έννοια της ισοτιμίας σε μία ερωτική σχέση είναι εξ ορισμού ανεφάρμοστη αλλά και ανέφικτη με δεδομένη την παραδοχή ότι πολύ απλά μιλάμε για δύο διαφορετικούς ανθρώπους, με διαφορετικούς ψυχικούς όγκους και διαφορετικές ψυχοσεξουαλικές αποσκευές.

Η ερωτική συνδιαλλαγή ξεκινάει σαν μια κούρσα επιβολής, σαν μια μάχη ποιος είναι ο πιο δυνατός. Ποιος θα επικρατήσει; Ποιος θα ανακηρυχθεί αρχηγός; Ποιος θα θέσει τα όρια της οικειότητας; Συνήθως αυτός που είναι λιγότερο ερωτευμένος; Κι ακόμα η εξέλιξη μιας σχέσης μπορεί στην πορεία να ανατραπεί και οι ισχύουσες ισορροπίες να μετατοπιστούν, καθώς μετατοπίζεται το βιωματικό συναίσθημα και προκύπτουν νέα δεδομένα και εμπειρίες.

Είναι όμως δυνατό να μην προκύψουν αλλαγές και νέα δεδομένα στην πορεία μιας σχέσης, που σιγά-σιγά οδηγείται στη ρουτίνα. Εκεί συνήθως αναπτύσσεται δυσφορία και έλλειψη ικανοποίησης στον ένα σύντροφο ή και στους δύο.

Το επιδιωκόμενο λοιπόν δεν είναι η ισοτιμία αλλά το αμοιβαίο! Με άλλα λόγια να μπορούν οι δύο σύντροφοι να προσφέρουν και να λαμβάνουν αμοιβαία ικανοποίηση, κατά προτίμηση σε όλες τις εκφορές της σχέσης. Καθένας εκδηλώνει την αγάπη, το ενδιαφέρον, τη δέσμευσή του με το δικό του ιδιοσυγκρασιακό τρόπο. Και βεβαίως οφείλουμε να επικοινωνούμε και να συζητάμε τις διαφορές μας και τον τρόπο που σκεφτόμαστε, καταλήγοντας, όσο αυτό είναι εφικτό, σε από κοινού αποδεκτές και συμβατές συμπεριφορές. Είναι ιδιαίτερα σημαντικό το αν και πόσο εισπράττουμε από το σύντροφό μας αυτά που έχουμε ανάγκη και αν συμβαίνει το ίδιο και με εκείνον. Με άλλα λόγια, δεν έχει πάντα σημασία ο τρόπος, αλλά κυρίως το αποτέλεσμα.

Το ερώτημα είναι, υπάρχει αποτελεσματικότητα και λειτουργικότητα στη σχέση; Καλύπτονται οι ανάγκες και οι επιθυμίες μας; Ανεξάρτητα αν φαινομενικά δεν υπάρχει προς το περιβάλλον η εντύπωση της ισοτιμίας, μιας και π.χ. η μαμά σχολιάζει ότι ο άνδρας μας δε βοηθάει στις δουλειές του σπιτιού... Η απάντηση είναι πως εκείνος προσφέρει με άλλο τρόπο, σημαντικότερο για μας. Δεν έχει δηλαδή σημασία ποιος συνεισφέρει τι, με ποιο τρόπο και πόσο. Σημασία έχει το να αισθάνονται και οι δύο καλά μέσα στη σχέση, βιώνοντας ικανοποίηση και πληρότητα. Το ζευγάρι λοιπόν οφείλει να υπερβεί τα άχρηστα και δυσλειτουργικά σχήματα που κουβαλάει και να φτιάξει νέα πρότυπα λειτουργίας της σχέσης, που θα ικανοποιούν και τους δύο αμοιβαία!

Βασιλική Μακαρώνη

Κλινική Ψυχολόγος-Ψυχοθεραπεύτρια

Επιστ. Σύμβουλος Ελληνικού Σεξολογικού Ινστιτούτου